Tlenek węgla – czad. Co to jest i jak się uchronić, jaki czujnik wybrać?

CO TO JEST TLENEK WĘGLA?

Tlenek węgla (CO), potocznie zwany czadem, jest bezbarwnym, bezwonnym, silnie trującym gazem, nieco lżejszym od powietrza. Powstaje w wyniku niepełnego spalania (przy niedostatecznym dopływie tlenu) substancji organicznych i nieorganicznych m.in.: drewna, oleju, gazu, benzyny, nafty, propanu, węgla, ropy.

DLACZEGO TLENEK WĘGLA JEST TAK NIEBEZPIECZNY?

Tlenek węgla jest śmiertelną trucizną dla organizmu człowieka oraz każdego innego, który używa hemoglobiny do transportu tlenu. Dostaje się do organizmu przez układ oddechowy, a następnie jest wchłaniany do krwiobiegu. W układzie oddechowym człowieka wiąże się z hemoglobiną ok. 300 razy szybciej niż tlen, blokując tym samym dopływ tlenu do organizmu. Dlatego już niska koncentracja CO w powietrzu może stanowić istotne zagrożenie dla człowieka. Szybkość procesu wiązania się tlenku węgla z hemoglobiną zależy od stężenia CO we wdychanym powietrzu, od czasu narażenia (tzn. jak długo pozostajemy pod jego wpływem) oraz właściwości organizmu. Wyłączenie hemoglobiny z transportu krwi powoduje zaburzenie procesu oddychania, co w efekcie prowadzi do niedotlenienia tkanek, uszkodzenia mózgu oraz innych narządów. Najpoważniejsze uszkodzenia spowodowane niedotlenienie powstają w ośrodkowym układzie nerwowym. Następstwem ostrego zatrucia może być nieodwracalne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, niewydolność wieńcowa, zawał albo nawet śmierć.

 

Uwaga!

Tlenek węgla jest bardzo niebezpieczny nie tylko ze względu na silne i skryte działanie toksyczne, ale również, dlatego że tylko w przypadku posiadania odpowiednich urządzeń, czujników tlenku węgla, możemy jednoznacznie ocenić czy nie pozostajemy pod jego wpływem.

KTO JEST NARAŻONY NA DZIAŁANIE TLENKU WĘGLA?

Każda osoba przebywająca w środowisku skażonym tlenkiem węgla jest narażona na jego wpływ. Efekty działania CO , przy takim samym stężeniu, mogą być jednak różne dla różnych osób. Do grupy największego ryzyka należą:

  • noworodki i niemowlaki (obok normalnej hemoglobiny występuje u nich hemoglobina płodowa, która wiąże dwukrotnie więcej tlenku węgla niż zwykła hemoglobina) dzieci
  • kobiety ciężarne
  • osoby w podeszłym wieku
  • osoby z wadami serca oraz niewydolnością układu oddechowego
Uwaga!

Cięższym zatruciom ulegają także osoby wykonującą pracę związaną z dużym wysiłkiem fizycznym.

JAKIE SĄ OBJAWY ZATRUCIA TLENKIEM WĘGLA?

W zależności od stężenia tlenku węgla w powietrzu, czasu narażenia i właściwości organizmu objawy zatrucia dzieli się na: lekkie, średnie i ciężkie. Bardzo ważne jest, aby wszyscy domownicy zapoznali się z nimi oraz umieli rozpoznać objawy towarzyszące poszczególnym stopniom zatrucia.

Lekkie zatrucie

Lekki ból głowy, mdłości, wymioty, osłabienie – często określane jako „grypo-podobne objawy”.

Średnie zatrucie

Nasilający się ból głowy, senność, zaburzenia świadomości i równowagi, przyspieszenie i zaburzenia rytmu serca.

Ciężkie zatrucie

Utrata przytomności, konwulsje, zaburzenia kardiologiczne i oddechowe. Nieodwracalne zmiany, których następstwem jest śmierć.

 

Uwaga!

Objawy zatrucia tlenkiem węgla występujące we wczesnym okresie takie jak: niepokój, lekki ból i zawroty głowy, nudności, zmęczenie są charakterystyczne również dla zatrucia pokarmowego lub grypy, mogą więc być przyczyną złej diagnozy oraz niewłaściwego sposobu leczenia!

 

Uwaga!

Tlenek węgla jest trucizną kumulującą się w organizmie! Przebywanie przez krótki czas w pomieszczeniach o wysokim stężeniu CO jak i zarówno przez dłuższy czas w pomieszczeniach o niskim stężeniu CO, może wywołać nieodwracalne zmiany w organizmie.

Jeżeli odczuwasz jakiekolwiek symptomy mogące świadczyć nawet o lekkim zatruciu tlenkiem węgla, skontaktuj się niezwłocznie ze swoim lekarzem.

PAMIĘTAJ! Objawy zatrucia najwcześniej mogą wystąpić u dzieci oraz zwierząt domowych.

Poniższa tabela przedstawia objawy zatrucia tlenkiem węgla w zależności od stężenia i czasu narażenia*

tlenek węgla czad

* Czas narażenia – czas przebywania w pomieszczeniu o określonym stężeniu CO.

** przy temp. 20oC i ciśnieniu atmosferycznym 1,013bar.

*** WHO -Światowa Organizacja Zdrowia.

Powyższe zestawienie dotyczy osób zdrowych. Należy pamiętać, że efekty działania tlenku węgla, przy takim samym stężeniu, mogą być jednak różne dla różnych osób. W szczególności dotyczy to osób chorych oraz zaliczanych do grupy największego ryzyka (m.in. noworodków i niemowlaków, dzieci, kobiet ciężarnych, osób w podeszłym wieku, osób z problemami zdrowotnymi).

JAKIE SĄ ŹRODŁA TLENKU WĘGLA ?

Generalnie wszystkie urządzenie, które w trakcie swojej pracy spalają paliwo mogą być źródłem tlenku węgla. Najczęściej są to:

  • piecyki łazienkowe
  • piece gazowe
  • piece opalane drewnem, węglem lub olejem opałowym
  • kominki
  • gazowe / naftowe ogrzewacze pomieszczeń
  • piece kaflowe
  • kuchnie gazowe / węglowe
  • urządzenia spalinowe (np. agregaty prądotwórcze)

Wyżej wymienione urządzenia mogą być źródłem tlenku węgla w sytuacji:

  • gdy są rozregulowane, popsute lub niewłaściwie podłączone
  • braku swobodnego odpływ spalin na zewnątrz budynku (np. przewód kominowy jest zablokowany lub nieszczelny)
  • braku dopływu świeżego powietrza do budynku (np. szczelnie pozamykane okna i drzwi, pozatykane kratki wentylacyjne)
Uwaga!

Źródłem czadu mogą być również samochody pozostawione z włączonym silnikiem w garażu oraz grille użytkowane w zamkniętych pomieszczeniach.

 

Uwaga!

Przy niesprzyjających warunkach atmosferycznych może powstać również tzw. „zjawisko ciągu wstecznego””. Spaliny zamiast wydobywać się przewodem kominowym na zewnątrz budynku są z powrotem zasysane.

Potencjalne źródła tlenku węgla
CO ZROBIĆ, ABY ZMINIMALIZOWAĆ MOŻLIWOŚĆ POWSTANIA CO ?
  • należy regularnie sprawdzać urządzenia mogące być źródłem czadu
  • uchylić okno w pomieszczeniu, w którym korzysta się ze źródła ognia (pieca gazowego z otwartą komorą spalania, kuchenki gazowej lub węglowej, kominka)
  • nie zasłaniać kratek wentylacyjnych i otworów nawiewnych
  • dokonywać okresowych przeglądów instalacji wentylacyjnej i przewodów kominowych oraz ich czyszczenia. W przypadku urządzeń w których spala sie węgiel lub drewno należy to robić nie rzadziej niż raz na 3 miesiące. Dla urządzeń spalających gaz ziemny lub olej opałowy nie rzadziej niż raz na pół roku. Zgodnie z Prawem Budowlanym (art. 62) zarządca budynku lub właściciel ma obowiązek m.in. przeglądu instalacji wentylacyjnej, wewnętrznej instalacji gazowej, przewodów kominowych nie rzadziej niż raz w roku. Kontrola musi być przeprowadzona przez uprawnionego fachowca
  • regularnie sprawdzać przewody kominowe i wentylacyjne oraz kanały nawiewne
  • użytkować sprawne techniczne urządzenia, w których odbywa się proces spalania zgodnie z instrukcją producenta
  • stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu
  • systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do kratki wentylacyjnej ( jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej kratki)
  • często wietrzyć pomieszczenie, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe)

 

Uwaga!

Niezależnie od wykonywania ww. czynności zaleca się zamontowanie w pomieszczeniach mieszkalnych czujników tlenku węgla.

 

Czujnik detektor czadu tlenku węgla

Dodaj komentarz

Opinie nie są weryfikowane, ale ale wykrywamy i usuwamy fałszywe treści, gdy je zidentyfikujemy. Zamieszczając komentarz, akceptujesz politykę prywatności. Nie używaj wulgaryzmów, staraj się zachować wysoki poziom merytoryczny swojego komentarza. Komentarze z linkami do innych stron mogą nie zostać opublikowane.